लाऊडस्पीकर बंदीची इतर देशांतील मार्गदर्शन तत्वे-प्रा डॉ. सुधीर अग्रवाल यांचा लेख

लाऊडस्पीकरमुळे ध्वनी प्रदूषण होत असून अनेक प्रदूषण नियंत्रण मंडळांनी याबाबत चिंता व्यक्त केली आहे. यासंदर्भात न्यायालयाने अनेक मार्गदर्शक तत्त्वे यापूर्वीच जारी केली होती.मात्र त्याची अंमलबजावणी न झाल्याने व याबाबत राज ठाकरे यांनी हा मुद्दा उचलून धरल्याने वाद निर्माण झाला आहे. सध्या भारतात लाऊडस्पीकरचा वाद पेटला असून, महाराष्ट्रासह उत्तर प्रदेशातील कासगंज आणि अलीगढसह इतर अनेक शहरांमध्ये धार्मिक स्थळांवर यावरून वाद निर्माण होत आहेत. मात्र, भारत एकटा नाही जिथे लाऊडस्पीकरबाबत वाद होत असून त्यावर बंदी घालण्याची मागणी होत आहे. इतर अनेक देशांमध्ये लाऊडस्पीकरच्या वापराबाबत मार्गदर्शक तत्त्वे आहेत. जर्मनी, नेदरलँड्स, फ्रान्स, ब्रिटन, बेल्जियमसह इतर अनेक देशांमध्ये धार्मिक स्थळांवर लाऊडस्पीकर वाजवण्यास मर्यादा घालण्यात आल्या आहेत. नायजेरियामध्ये, काही शहरांमध्ये मशिदींमध्ये लाऊडस्पीकर वापरण्यास बंदी आहे.

इंडोनेशिया आणि ब्रिटन, अमेरिका मध्ये लाउडस्पीकर संबंधित मार्गदर्शक तत्त्वे

इंडोनेशियामध्ये मुस्लीम लोकसंख्या मोठी आहे, परंतु येथेही धार्मिक स्थळांवर लाऊडस्पीकरसारख्या उपकरणांचा अतिरेकी वापर पर्यावरणासाठी धोकादायक मानला गेला. त्याच्या वापराबाबत अनेक मार्गदर्शक तत्त्वे जारी करण्यात आली आहेत. ब्रिटनमध्ये 2020 मध्ये, वॉल्थम फॉरेस्ट कौन्सिल, लंडनने 8 मशिदींना रमजानच्या काळात त्यांच्या नमाजचे आवाहन सार्वजनिकपणे प्रसारित करण्याची परवानगी दिली. यानंतर, लंडन शहरातील आणखी अनेक मशिदींना त्यांच्या नमाजाचे आवाहन सार्वजनिकपणे प्रसारित करण्याची परवानगी देण्यात आली. अमेरिकेतही धार्मिक स्थळांवरील लाऊडस्पीकरवरून वाद निर्माण झाला आहे. 2004 मध्ये, अमेरिकेतील मिशिगनमधील हॅमट्रॅक येथील मशिदीच्या वतीने अजान प्रसारित करण्यासाठी लाऊडस्पीकरची परवानगी मागितली गेली. त्यामुळे अनेक बिगर मुस्लिम रहिवाशांना त्रास सहन करावा लागला. लोकांनी सांगितले की चर्चमध्ये जोरात बेल वाजण्याची त्यांना आधीच काळजी वाटते. यानंतर स्थानिक प्रशासनाने शहरातील सर्व धार्मिक स्थळांवर लाऊडस्पीकरवरून होणार्‍या आवाजाबाबत नियम केले.

सौदी अरेबियातील लाऊडस्पीकरच्या आवाजाच्या पातळीबाबत सूचना

सौदी अरेबियाने रमजानच्या काळात मशिदींमधील लाऊडस्पीकरच्या आवाजावर बंदी घालण्याची घोषणा केली आहे. इस्लामिक व्यवहार मंत्रालयाने सांगितले की स्पीकरचा आवाज एक तृतीयांश पेक्षा जास्त नसावा. प्रार्थनेसाठी पहिल्या (अजान) आणि दुसऱ्या (इकामा) साठी बाह्य लाऊडस्पीकरचा वापर मर्यादित करणार्‍या परिपत्रकांचे पालन करतात याची खात्री करण्यासाठी अधिकाऱ्यांनी मशिदीच्या कर्मचाऱ्यांना सांगितले आहे. पवित्र महिन्यात अतिरिक्त प्रार्थनेसाठी लाऊडस्पीकरचा वापर करता येणार नाही.

९५६१५९४३०६